Jak zmierzyć temperaturę gleby?

Rolnicy i plantatorzy dobrze wiedzą, że temperatura gleby wywiera znaczący wpływ na możliwość wzrostu roślin. Jeśli ziemia jest wychłodzona, nie należy rozpoczynać siewów. Wysoka, utrzymująca się przez wiele dni temperatura gleby może zaś świadczyć o postępującej suszy. Jak zmierzyć temperaturę gleby, czym ona jest i co na nią wpływa? Poszukajmy odpowiedzi!

Temperatura gruntu – co to jest?

Rośliny uprawne wzrastają w określonym środowisku, które przyrodnicy określają jako biotop. Temperatura gleby, kwasowość czy nasłonecznienie podłoża współtworzą to środowisko. Czym jest temperatura gruntu? Pod tym pojęciem należy rozumieć wielkość fizyczną, opisującą ciepłotę gleby na określonej głębokości. Jest to wartość, która wskazuje, ile ciepła ziemia wchłonęła i oddała do atmosfery.

Na podstawie analizy temperatury gleby, pH i wilgotności plantatorzy i ogrodnicy są w stanie ocenić jakość podłoża i zdecydować, czy ziemia nadaje się do siewów lub nasadzenia roślin. Warto zaznaczyć, że różne gatunki roślin mają odmienne wymagania glebowe. Optymalna temperatura gruntu będzie zatem inna dla warzyw, ziół, krzewów i drzewek.

Od czego zależy temperatura gleby?

Na średnią temperaturę gleby w ciągu doby wpływa wiele różnych czynników. Najważniejszym z nich jest naturalna energia cieplna, pochodząca ze słońca. Jeśli teren znajduje się na przykład w orientacji południowej, dociera do niego znaczna ilość światła słonecznego, co powoduje nagrzewanie się podłoża. Wyższe temperatury gleb można też zaobserwować na wzgórzach i stokach gór, nachylonych w kierunku słońca.

Co jeszcze ma wpływ na temperaturę gleby? Głębokość umieszczenia sondy to kolejny, istotny czynnik – im głębszy pomiar, tym większe prawdopodobieństwo, że temperatura ziemi będzie niższa. Inne, ważne elementy, wpływające na wysokość temperatury gleby to:

• struktura i gęstość podłoża (luźne czarnoziemy nagrzewają się szybciej niż zbite gleby gliniaste lub piaszczyste),
• wilgotność gleby (im wyższa jest wilgotność, tym niższe temperatury podłoża),
• zacienienie terenu,
• pora roku i dnia (najwyższe temperatury gleby można zaobserwować latem i w porze południowej, gdy słońce sięga zenitu).

Temperatura powierzchni gruntu – jak ją sprawdzić?

Aby móc sprawdzić, jaka jest temperatura gleby, wystarczy użyć miernika z sondą, czyli charakterystycznym szpikulcem. Na polskim rynku dostępne są różne modele tanich termometrów bezrtęciowych, przeznaczonych zarówno do upraw profesjonalnych, jak i amatorskich. Prostej konstrukcji ręczne mierniki stosują działkowicze, rolnicy i właściciele szkółek roślin.

Jak sprawdzić temperaturę w glebie? Ostro zakończoną końcówkę należy ostrożnie wbić w ziemię. Sondę można wsunąć bezpośrednio w grunt albo przygotować świeżą próbkę ziemi za pomocą szpadla. Testy najlepiej przeprowadzać rano lub wieczorem, kiedy grunt nie jest jeszcze nadmiernie przegrzany – wyniki będą wówczas bardziej miarodajne. Badanie trwa kilka minut i należy je powtórzyć w kilku miejscach. Bezrtęciowy termometr do pomiaru temperatury gleby z krótkim szpikulcem nie zawsze sprawdza się jednak w profesjonalnych uprawach. Zamiast niego można zastosować bardziej zaawansowaną technologię i aparaturę pomiarowo-kontrolną w postaci wielofunkcyjnych mierników, przeznaczonych do pracy w terenie.

Na czym polega profesjonalny pomiar temperatury gleby?

Właściciele dużych plantacji, szklarni i pól uprawnych często nie mają możliwości, by samodzielnie sprawdzać, jak kształtuje się średnia dobowa temperatura gleby. Wielu przedsiębiorców, działających w branży rolniczej, wybiera więc bardziej zaawansowane rozwiązania, na przykład systemy UbiBot. To wielofunkcyjne termometry do badania temperatury gleby i do kompleksowej analizy: kwasowości (pH), wilgotności oraz przewodności elektrolitycznej (EC) podłoża.

Jak działają urządzenia pomiarowe nowej generacji? To system połączonych ze sobą czujników, rozmieszczonych w terenie, przystosowanych do całodobowej pracy. Urządzenia współpracują z oprogramowaniem inteligentnym na komputerze lub na urządzeniu mobilnym. Dzięki zaawansowanej aparaturze pomiarowej użytkownik może szybko sprawdzić wiele aktualnych danych, takich jak: temperatura gleby online czy wilgotność ściółki. W razie wystąpienia nieprawidłowości system automatycznie wysyła stosowne powiadomienia, co pozwala uniknąć wielu krytycznych błędów już na etapie planowania siewów.