Urządzenia, takie jak: lodówki, szafy chłodnicze czy zamrażarki, znajdują obecnie bardzo szerokie zastosowanie w gastronomii, handlu i przemyśle. Na jakość schładzanych towarów duży wpływ ma stan techniczny urządzeń chłodniczych oraz częstotliwość dokonywania przeglądów technicznych. W wielu zakładach na potrzeby kontroli i w celu utrzymania ciągłości procesów prowadzone są karty kontroli temperatur urządzeń. Czym one są i jakie dane zawierają?
Karta kontroli temperatur urządzeń chłodniczych: co to jest?
Karta kontrolna temperatury w urządzeniach chłodniczych to zestandaryzowany dokument w formie tabeli, zawierający szczegółowy wykaz temperatur, odnotowywanych codziennie, zwykle w cyklach miesięcznych. Obecnie karty kontrolne występują zarówno w wersji papierowej (tradycyjnej), jak i cyfrowej – są wówczas generowane w formie raportu, gotowego do druku.
Analizy i wpisu uzyskanych wyników pomiarów może dokonać wyłącznie osoba uprawniona, wyznaczona przez pracodawcę, przed rozpoczęciem pracy w danym dniu roboczym. Zestawienia temperatur są następnie archiwizowane po to, by w razie kontroli sanepid mógł dokonać oceny stanu technicznego urządzeń chłodniczych i jakości przechowywanych produktów. W przypadku większych zakładów karty kontrolne mogą być zbiorcze i obejmują kilka urządzeń.
Monitoring temperatur w urządzeniach chłodniczych – czy jest obowiązkowy?
Przeciętny użytkownik lodówki domowej rzadko kontroluje temperaturę wewnątrz komory chłodzącej. Inaczej sytuacja przedstawia się w firmach, zajmujących się obróbką i magazynowaniem różnych produktów, wymagających schładzania lub zamrażania (żywność, leki). Cykliczne pomiary temperatury są tam rutynowym działaniem, wynikającym ze standardów sanitarnych i wewnętrznych systemów kontroli jakości. W nowoczesnych firmach pomiary takie wykonuje automatycznie radiowy system rejestracji temperatury.
Przedsiębiorcy są zobowiązani przestrzegać wielu różnych wytycznych, zawartych między innymi w:
- Ustawach: o Bezpieczeństwie żywności i żywienia, Prawie farmaceutycznym,
- rozporządzeniach międzynarodowych (Rozporządzenie WE nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady, Kodeks Żywnościowy FAO/WHO),
- zakładowych systemach HACCP, GMP/GHP.
Karty kontroli temperatur zgodne ze standardami HACCP
HACCP, czyli System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli, to pakiet gotowych procedur, mających na celu zachowanie standardów bezpieczeństwa żywności oraz leków. Jednym z głównych filarów systemu HACCP w firmach jest dokumentacja pomiarowa, w tym – rejestr temperatur urządzeń chłodniczych.
Skąd wziąć wzór karty kontrolnej do lodówki lub chłodziarek? Gdy wdrożeniem systemu HACCP w danym zakładzie zajmuje się specjalistyczna firma, wówczas w zakresie jej obowiązków leży zapoznanie właścicieli z obowiązującymi wzorami druków. Formularze można też pobrać w wersji elektronicznej lub kupić w formie tradycyjnej, ustandaryzowanej książki pomiarowej.
Karta kontroli temperatury w urządzeniach chłodniczych – pdf do pobrania
Na stronach branżowych, poświęconych gastronomii oraz branży farmaceutycznej można obecnie znaleźć różne wzory kart kontroli temperatury w urządzeniach chłodniczych w wersji pdf. Gotowe druki udostępniane są zarówno w wersji płatnej, jak i darmowej. Są to uniwersalne formularze, spełniające polskie i międzynarodowe standardy w zakresie HACCP.
Karta kontroli temperatur do druku (pdf) – co zawiera?
Każda karta kontroli temperatury urządzeń chłodniczych powinna składać się z kilku podstawowych elementów. W górnej części formularza zawsze znajduje się jego dokładna nazwa (czyli: Karta kontroli temperatury w urządzeniach chłodniczych albo: Karta kontroli temperatury urządzenia chłodniczego). Najważniejszym elementem dokumentacji jest wykaz danych z każdego dnia.
Co powinna zawierać tabela temperatury urządzenia chłodniczego w zakładzie? Obejmuje ona kilka pól, w tym:
- rodzaj urządzenia (model, seria, przeznaczenie),
- datę i godzinę pomiaru,
- miejsce na czytelny podpis osoby dokonującej pomiaru,
- temperaturę (jednostki pomiaru to: °C)
- uwagi i adnotacje.
W większości zakładów upowszechnioną praktyką jest dwukrotny pomiar temperatury urządzeń chłodniczych w ciągu dnia. Wyniki pomiarów znajdują się wówczas w dwóch czytelnych, odrębnych kolumnach, co ułatwia szybką analizę danych i podjęcie stosownych działań w razie wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości.